Multifocaal is mensenwerk

Jan is 47. Heeft nu twee weken een bril met multifocale glazen. “Ik dacht altijd: dat doe ik even, een bril kopen voor veraf en dichtbij. Maar nu weet ik dat het een wetenschap is en ik mag mezelf nu deskundige noemen.” Een goed geïnformeerde klant vertelt de waarheid over multifocale glazen.

“Ik kampte al een tijdje met mijn zichtprobleem maar bleef hangen in de ontkenningsfase. Het was lastig om te zien of er nu Apeldoorn of Amersfoort op de ANWB-­‐borden stond en toen mijn zoon laatst zijn rapport liet zien moest ik het papier een armlengte van me afhouden om te zien of er nu een 6 of een 9 stond. Maar onlangs trok ik de stoute schoenen aan en meldde mij bij een optiekspecialist. In eerste instantie schrok ik mij een ongeluk. Je komt zo’n zaak binnen en loopt dan tegen een muur van brilmonturen. Maar ik werd als snel gerustgesteld en ik vertelde mijn probleem. Ook hierin werd ik gerustgesteld, ik was niet de enige.”
 

Goed laten informeren

“Ik werd rustig geholpen. Kreeg te horen dat een Fransman (Bernard Maitenaz, red.) in de jaren ‘50 op 25‐jarige leeftijd het multifocale glas uitvond. Hij keek door het zogeheten bifocale glas van z’n vader, zo’n ouderwets glas met onderin een focusplaatje, en dacht: dat kan beter. Hij wilde een brillenglas ontwikkelen dat zien vanaf elke afstand mogelijk maakt: het multifocale brillenglas. Ofwel: traploos zien van veraf naar dichtbij met automatische zoom. En zo geschiedde. Ik vond het verhaal echt fascinerend. De brillenwinkelier was ook heel eerlijk. Hij Had het erover dat álle multifocale glazen voor-­‐ en nadelen hebben. Maar je kunt de nadelen sterk beperken door je goed te laten informeren. Het glas moet natuurlijk bij je persoonlijke oog-­‐eigenschappen passen maar als je je niet goed laat voorlichten, loop je echt kans met de voor jou verkeerde glazen de deur uit te gaan.

Mijn broer kocht laatst multifocale glazen maar was helemaal niet tevreden. Toen bleek dat zijn probleem niet dichtbij of veraf zien was, maar een veel specifiekere afstand: hij kon de letters op z’n toetsenbord en op zijn bureau niet goed zien. Hij is teruggegaan en bleek bureaubrillenglazen nodig te hebben. De opticien had niet goed naar hem geluisterd en het verkeerde advies gegeven. Zo zie je maar weer. Het draait niet alleen om de kwaliteit van de bril, maar vooral om de deskundigheid van degene die hem aanpast. Die moet goed naar mijn wensen en klachten luisteren, mij helemaal willen doorgronden, mij meten, wikken, wegen en dan pas met een goed advies komen. Dat is bij mij ook echt gebeurd. Hij vroeg me het hemd van het lijf. Wat ik van de bril verwachtte, welke look mijn voorkeur had, hij keek ook goed of er tussen mijn oog en het montuur de juiste afstand zat, de hoek die het montuur met het gezicht maakt en ga zo maar door. ”

Centreerapparaat

“Nadat ik was uitgehoord werd via een prachtig ingenieus centreerapparaat de hoogte van de zogeheten doorkijkpunten bepaald en de afstand tussen de ogen. Vroeger zette zo’n man gewoon met een stift een kruisje waar hij dacht dat je oog door het glas keek. Als je een slechte opticien had, zat je er zo naast met een ‘zeurende’ bril tot gevolg. En de grap was: mijn ogen bleken verschillend van stand. Bij het ene glas zat het doorkijkpunt op 32 millimeter, bij de andere op 34,5 millimeter. De centrering is zo belangrijk! Hij legde het zo uit, dat je als kind weleens je veter in de fik stak met een brandglas en dat het er dan om ging om precies dat puntje te vinden waar de zon het oppervlakte verhit. Het brandpunt. Als je het glas net niet goed vasthield, kreeg je geen puntje maar een kegeltje. Geen fik. Zo zoeken optiekspecialisten ook. Het glas kan zo gemaakt en gecentreerd worden dat er zeer veel optimale brandpuntjes ontstaan waardoor het kijkgebied groter en misschien nog belangrijker comfortabeler wordt. Zo min mogelijk vervorming is het doel. Toen hij al mijn gegevens bekend waren heeft hij die opgestuurd naar de slijperij van de glasleverancier. En ik maar denken dat hij mijn glas wel even in een la had liggen! Bij die slijpers is een glas geboetseerd, precies met mijn meetwaarden waarna ze zijn gehard, ontspiegeld, voorzien van een vuilafstotende laag en licht gekleurd.”

Mensenwerk

“Een paar dagen later later mocht ik terugkomen. De glazen waren klaar en het montuur werd nog even goed afgepast. Daar werd goed de tijd voor genomen, maar nu is zowel het zicht als het gevoel perfect. Ik ben er achter gekomen dat het aanschaffen van een goede bril wetenschap én vooral mensenwerk is. Een een‐tweetje tussen klant en specialist. De klant maakt zijn wensen en problemen kenbaar en de brillenman luistert goed en weegt alles heel zorgvuldig af. Dat had ik niet verwacht. En over twee weken nog even terugkomen. Want, zo zei hij, een kleine verandering in de stand geeft soms grote resultaten. Ik weet niet waar ik over zou moeten klagen want ik zie geweldig, de bril zit lekker en ben een stuk wijzer geworden!”